Astaksantyna – definicja i źródła
Astaksantyna jest karotenoidem, substancją barwnikową należącą do szerokiej grupy związków chemicznych zaliczanych do tetraterpenów. Jest to jeden z najsilniejszych przeciwutleniaczy znajdujących się w naturze, który swoją intensywnie czerwoną barwę przekazuje wielu morskim organizmom, takim jak łosoś, krewetki oraz niektóre gatunki glonów.
Naturalne źródła astaksantyny
Najbogatszymi w naturze źródłami astaksantyny są:
- algae, głównie Haematococcus pluvialis,
- wodne zwierzęta, które żywią się glonami, jak łosoś czy krill,
- owoce morza takie jak krewetki i homary.
Właściwości antyoksydacyjne
Wykazano, że astaksantyna charakteryzuje się niezwykle wysoką aktywnością przeciwutleniającą, przewyższającą inne znane przeciwutleniacze, jak witamina E czy beta-karoten. Walczy z wolnymi rodnikami, które mogą spowodować uszkodzenie komórek, białek, a nawet DNA, co prowadzi do stanów zapalnych i wielu chorób przewlekłych.
Sprzymierzeniec w walce z procesami starzenia
Astaksantyna jest ceniona za swoje właściwości w spowalnianiu procesów starzenia. Pomaga utrzymać młodzieńczy wygląd skóry, chroni przed szkodliwym działaniem promieniowania UV oraz ma pozytywny wpływ na elastyczność i nawilżenie skóry.
Zastosowania w zdrowiu i medycynie
Jako silny przeciwutleniacz astaksantyna znajduje zastosowanie w wielu obszarach medycyny i zdrowia. Należą do nich:
Zdrowie oczu
Astaksantyna może wspomagać zdrowie oczu, zmniejszając ryzyko zwyrodnienia plamki żółtej, co jest szczególnie ważne dla osób starszych.
System odpornościowy
Poprawa funkcjonowania systemu odpornościowego i zapobieganie stanom zapalnym to kolejne obszary, gdzie astaksantyna może wykazać swoje działanie.
Choroby sercowo-naczyniowe
Regularne spożywanie astaksantyny może przyczynić się do obniżenia poziomu cholesterolu LDL, co ma korzystny wpływ na zdrowie serca i układu krążenia.
Zastosowania w przemyśle kosmetycznym i spożywczym
Kosmetyki z astaksantyną
Karotenoid ten używany jest jako składnik aktywny w kremach przeciwstarzeniowych, serum oraz produktach ochronnych. Jego właściwości antyoksydacyjne dostarczają skórze ochrony przed czynnikami zewnętrznymi, a także przyczyniają się do poprawy jej stanu ogólnego.
Astaksantyna jako barwnik spożywczy
Astaksantyna stosowana jest również jako barwnik spożywczy E161j. Dzięki niej produkty, takie jak karmy dla ryb, zyskują atrakcyjną, intensywną barwę zachęcającą do konsumpcji.
Suplementacja astaksantyną
Z uwagi na fakt, że astaksantyna nie jest syntezowana przez organizm ludzki, a jej występowanie w pożywieniu jest ograniczone, wiele osób decyduje się na jej suplementację. Na rynku dostępne są różne formy suplementów, od tabletek, przez kapsułki, aż po płynne formy. Przy wyborze suplementu ważne jest zwrócenie uwagi na pochodzenie astaksantyny, dawkowanie i obecność dodatkowych substancji.
Kiedy stosować suplementację?
Suplementacja astaksantyną jest szczególnie polecana osobom:
- pracującym przy komputerze, którym grozi przemęczenie wzroku,
- borykającym się z problemami skórnymi,
- dbającym o zdrowie serca,
- starszym, które chcą zadbać o lepszą kondycję oczu i zmniejszyć ryzyko zwyrodnienia plamki żółtej,
- aktywnym fizycznie, dla wsparcia m.in. wydolności mięśniowej i regeneracji po ćwiczeniach.
Bezpieczeństwo i efekty uboczne
Badania wskazują, że astaksantyna jest składnikiem o wysokim profilu bezpieczeństwa, ale jak każdy suplement, może również wywoływać działania niepożądane. Wśród potencjalnych efektów ubocznych wymienia się:
- zmiana koloru stolca,
- czerwone zabarwienie skóry przy wysokich dawkach,
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe.
Przed rozpoczęciem suplementacji astaksantyną, zwłaszcza w przypadku przyjmowania innych leków lub istniejących schorzeń, zalecana jest konsultacja z lekarzem.
Podsumowanie
Podsumowując, Astaksantyna jest substancją o niezwykłych właściwościach antyoksydacyjnych, która dzięki swojej wszechstronności znalazła zastosowanie zarówno w przemyśle spożywczym, kosmetycznym, jak i w medycynie. Jej zdolność do neutralizowania wolnych rodników, ochrona przed szkodliwymi czynnikami z zewnątrz oraz pozytywny wpływ na zdrowie i wygląd skóry to tylko niektóre z zalet. Pomimo wielu korzyści z jej stosowania, przed rozpoczęciem suplementacji warto skonsultować się z lekarzem, tak aby wykorzystać potencjał astaksantyny w pełni i bezpiecznie.